Toen mijn yogadocente Tanja den Hertog, zaakvoerder van Joy for Life, vertelde dat na jarenlang zelfstandige praktijk ze opnieuw ging lesgeven in een middelbare school, was ik onmiddellijk getriggerd! Ik ben altijd heel geïnteresseerd hoe nieuwe medewerkers hun onboarding beleven en of zij zich thuisvoelen, zich kunnen ontwikkelen en voldaan thuiskomen. Wat geeft hen de energie in hun nieuwe job of wat juist niet? En wat kunnen werkgevers doen om de samenwerking met nieuwe medewerkers zo vlot mogelijk te laten verlopen?
Ik volg nu al zo’n vijf jaar Hatha Yoga bij Tanja en ik kan gerust zeggen dat ik verslaafd ben aan haar lessen. Een week zonder haar les en ik voel direct het gemis! Daarom was ik blij dat ik haar mocht interviewen over haar ervaringen als nieuwe medewerker bij Zavo in Zaventem. Ik was vooral nieuwsgierig of mensen die een periode als zelfstandige hebben gewerkt, andere behoeften hebben in hun werk en hoe werkgevers daarop kunnen inspelen.
Tijdens ons gesprek deelde Tanja enkele waardevolle inzichten, vooral gericht op werkgevers:
1.Werk aan een motiverende cultuur voor je personeel: Dit betekent het creëren van een omgeving waarin er geen hiërarchische relatie is, maar laagdrempelige en betrokken relaties tussen directie en personeel. Open en transparante communicatie speelt hierin een essentiële rol.
2. Investeer in mentorschap: Een goede begeleiding van nieuw personeel is van cruciaal belang. Door te zorgen voor ervaren mentoren die tips en ondersteuning kunnen bieden, geef je nieuwe medewerkers de mogelijkheid om snel en effectief in hun rol te groeien.
3.Creëer een stille ruimte in de organisatie: Vooral in organisaties waar er veel prikkels zijn, is het belangrijk om ruimtes te hebben waar medewerkers tot rust kunnen komen. Dit kan een waardevolle toevoeging zijn aan het welzijn van het personeel en kan helpen om de balans te bewaren.
Tanja werkte na haar sportkot gedurende een tiental jaren als sportleerkracht in een middelbare school, waar ze uiteindelijk haar vaste benoeming opgaf omwille van de negatieve sfeer op de werkvloer. Op enkele jaren tijd passeerden er ook vijf directies, en het contact was negatief, afstandelijk en hiërarchisch. Ze merkte dat ze niet meer gelukkig werd van haar job en ging zich verdiepen in yoga en shiatsu. Yoga en Shiatsu fascineerden haar erg, en op 1 januari 2020 werd ze fulltime zelfstandige in haar eigen praktijk Joy for Life, waar ze nog steeds werkt. Hoewel het werk als zelfstandige niet altijd makkelijk is, krijgt ze heel veel energie van haar werk. In 2023 besloot ze om toch terug in dienstverband te gaan werken omwille van meer financiële zekerheid.
Je bent nu opnieuw sportleerkracht in een middelbare school. Ervaar je een verschil met je vorige job in het onderwijs?
Ik ben teruggekeerd in mijn rol als sportleerkracht, maar deze keer op een totaal andere schaal. In plaats van de vertrouwde omgeving van een kleine school, werk ik nu in een immens grote school, verdeelt over maar liefst 3 campussen. Hier werken 25 leerkrachten Lichamelijke Opvoeding en het is werkelijk een indrukwekkende organisatie waarin ik mezelf nog steeds als een nieuwkomer beschouw.
Deze school omarmt digitalisering op een hoog niveau. Leerlingen worden betrokken met inspirerende sporttechniekvideo’s, digitale leerplandoelstellingen en nauwkeurige monitoring van hun vooruitgang. Ze kunnen zelfs op een digitaal bord zien welke oefeningen ze kunnen doen en welke leerplandoelstellingen ze kunnen behalen. En voor elke dischilpline is er een duidelijke omschrijving wat ze moeten kunnen om een bepaalde waardering te halen, gaande van onvoldoende tot zeer goed. Dit biedt hen de vrijheid om hun eigen doelen na te streven op basis van hun individuele inzet tijdens vrije momenten zoals gedurende de middagsport. Leerkrachten hebben hierdoor een betere basis om objectieve beoordelingen te maken in plaats van alleen op intuïtie te vertrouwen. Ook hebben de leerlingen van de derde graad 1 x per week afstandsonderwijs. Door corona is het belang van IT nog meer benadrukt en ZAVO speelt hier goed op in.
Hoe ervaar je je sociale integratie op school?
Ik vind de onboarding supergoed op school! Ik mocht zelfs een week meelopen zonder les te geven, maar ik werd wel betaald. Voor het onderwijs is dat echt uitzonderlijk! Ik ervoer dit als heel positief. Zo leerde ik heel wat praktische zaken. De onboarding is gewoon fantastisch, er is een duidelijk kader, ik kreeg een heel uitnodigende mail vooraf, laptop, badge,… waren direct in orde en je krijgt per dag zelfs twee gratis koffies!
Twee gratis koffies, dat klinkt misschien grappig, maar op je werk gratis koffies krijgen is in het onderwijs niet zo vanzelfsprekend. Het is een kleine geste die je laat voelen dat je als personeel echt welkom bent.
De meeste collega’s zijn heel bereid om mij te helpen als ik vragen heb. Zowel de persoon die ik moet vervangen, mijn co-teaching collega’s, mijn mentor, de directie als de leerlingbegeleidster zijn heel behulpzaam. Ik voel me heel goed opgevangen. Het is dan ook wel veel dat op je afkomt.
Wat helpt jou het meest ?
Het feit dat ik mocht meelopen in de eerste week heeft enorm geholpen. Daarnaast is er geen barrière met de directie, wat een groot verschil is ten opzichte van mijn vorige werkgever. De directie komt zelfs naar me toe en toont betrokkenheid. Het contact is laagdrempelig en er wordt echt rekening gehouden met wie ik ben en wat ik nodig heb. Ik voel me echt gesteund!
Collega’s spelen ook een belangrijke rol in mijn integratie. Ik heb een mentor die tips geeft en mijn lessen komt observeren. Dit mentorschap wordt zelfs geëvalueerd in groepen, wat een stimulerende en ondersteunende omgeving creëert. De cultuur op school is heel motiverend, met veel waardering en een duidelijk kader. Ik waardeer vooral de manier waarop ze met leerlingen omgaan, omdat ze duidelijk weten hoe ze beoordeeld worden en omdat de zorg naar leerlingen toe heel goed is en nauw wordt opgevolgd.
Natuurlijk zijn er ook uitdagingen bij mijn onboarding en start op deze school.
Zijn er zaken die jouw onboarding of opstart moeilijk maken?
Mijn enig punt van kritiek is dat de directie korter op de bal zou mogen spelen bij tuchtproblemen, door bijvoorbeeld strafstudie te geven of een opvolgkaart die na een tweetal weken wordt geëvalueerd. Een duidelijk signaal dat leerlingen die het bont maken in verschillende lessen, na bijvoorbeeld een 10tal negatieve nota’s, al een oranje of rood signaal krijgen dat er verandering moet komen in hun gedrag. Er zou een duidelijke lijn moeten getrokken worden naar deze leerlingen.
Ik denk dat de directie moet kiezen: ‘wat wil je houden?’: de brave leerlingen? De belhamels? Je personeel? Ik maak er namelijk heel wat mee! Al op mijn eerste werkdag was er een vechtpartij in de sporthal met de meisjes. Er is zelfs een vader komen meevechten! Dit is gelukkig wel maar een éénmalig feit wat nog nooit eerder gebeurd was.
De directie vindt het belangrijk dat leerkrachten eigenaarschap kunnen opnemen inzake opvolging van gedrag bij leerlingen. Dat veronderstelt dat de leerkracht ook zeker zelf mag ingrijpen of signalen of sancties geven naar leerlingen toe of zelf ouders mag contacteren. De directie is er zich wel van bewust dat collega’s hierin versterkt kunnen worden, zowel vanuit de aanvangsbegeleiding voor starters als vanuit coaching van collega’s die al langer in dienst zijn. Leerlingenbegeleiders en directeurs kunnen zeker deel uitmaken van de ondersteuning hierin. Zo blijven leraars ook eigenaar van het conflict en staan ze sterker naar de leerling/ouder(s) toe, maar ze kunnen hierin ondersteund worden door leerlingenbegeleiders en directeurs.
Wat ik wel een goede zaak vind is dat de leerlingen voor elke les hun GSM moeten afgeven, want die social media en die GSM’s maken leerlingen vaak onvoorspelbaar, prikkelbaar en alleen maar meer afgeleid. De leerlingen doen hier ook niet moeilijk over, dit zouden ze in alle scholen moeten toepassen. Uiteindelijk weten we nog altijd niet wat de gevolgen op lange termijn zullen zijn op fysiek, mentaal en emoitoneel vlak van veelvuldig GSM gebruik.
In mijn rol als sportleerkracht word ik ook dagelijks geconfronteerd met een overvloed aan prikkels, wat mijn werk soms behoorlijk uitdagend maakt. Tijdens de vrije uren tussen de LO-lessen zitten we bijvoorbeeld met 6 tot 8 LO-leerkrachten in een kleine leraarskamer, waar het de zoete inval is. Dit constante gevoel van drukte en afleiding vind ik zeer vermoeiend. Ik ben na mijn bijna burn-out ervaring hypersensitief geworden.
Daarnaast ervaar ik ook veel stress tijdens mijn woon-werkverkeer, met alle drukte en hectiek die daarbij komt kijken. Het is zelfs zo dat ik in de korte tijd dat ik lesgeef al 1 verkeersongeval en 1 verkeersagressie heb meegemaakt. Het vinden van een evenwicht in dit alles is uitdagend. De bedoeling is om in de toekomst wel met de electrische fiets te komen.
Hoe zou men dit kunnen oplossen volgens jou?
Ik zou het heel waardevol vinden mocht er een ruimte zijn waar ik in stilte kan mediteren of aan yoga doen. Ook voor leerlingen vind ik dat die ruimte moet gecreëerd worden waar zij tot rust kunnen komen. Er is voor leerkrachten wel een stille kleine werkruimte voorzien, die ik pas heb ontdekt en dat is wel heel fijn om in stilte tijdens springuren te werken. Maar een grotere ruimte om in stilte te rusten, te bewegen (yoga) of te mediteren zou voor zowel leerkracht als leerling zeer positief zijn.
Door een extra ruimte te creëren, kunnen we een omgeving creëren waarin zowel leerkrachten als leerlingen zich kunnen concentreren en ontspannen. Dit zou de werkomstandigheden verbeteren en een positieve invloed hebben op het welzijn en de productiviteit van iedereen. Daarnaast kunnen speciale ruimtes voor leerlingen een veilige haven bieden waar ze even kunnen ontsnappen aan de drukte van de school en tot rust kunnen komen. Sommige leerlingen zouden hier enorm veel baat bij kunnen hebben. Zulke rustige plek is er ondertussen op één van de locaties, en de directie erkend dat dit heel zinvol zou zijn om ook uit te bouwen in de andere locaties van ZAVO.
